Nếu dựa vào những dấu hiệu, biểu hiện ra bên ngoài không thể xác định chính xác u tuyến giáp đang ở giai đoạn phát triển nào có thể phát triển đến thành ung thư tuyến giáp hay không. Điều cần dựa vào các xét nghiệm u tuyến giáp một các bài bản và khoa học. Dưới đây là 6 xét nghiệm có khả năng xác định chính xác giai đoạn phát triển của bệnh u tuyến giáp. Cụ thể gồm những phần như sau.
Xem thêm: 6 cách nhận biết u tuyến giáp bạn nên đi xét nghiệm
Nội dung bài viết
1. Xét nghiệm máu
Xét nghiệm máu cho phép các bác sĩ xác định nồng độ hormone tuyến giáp trong máu (TSH, T3, T4, FT3, FT4) hoặc các kháng thể kháng tuyến giáp, từ đó mà đánh giá được hoạt động của tuyến giáp có bình thường hay không và đi đến kết luận nghi ngờ có u tại tuyến giáp. Ngoài ra, xét nghiệm máu cũng có thể xác định được nồng độ Calcitonin trong máu, cho thấy sự xuất hiện của u ác tính tại tuyến giáp (ung thư) trong cơ thể.
Xét nghiệm máu xác định chính xác nhất bệnh đã phát triển đến giai đoạn nào
Xét nghiệm này thường được chỉ định cho những bệnh nhân có dấu hiệu bị u/ung thư tuyến giáp hoặc có dấu hiệu sức khỏe bất thường có thể liên quan tới tuyến giáp.
Ưu nhược điểm của xét nghiệm máu
- Ưu điểm:
Xét nghiệm máu cho độ chính xác cao, ít gây đau đớn, thời gian cho kết quả nhanh chóng. Xét nghiệm máu cũng giúp bác sĩ phân biệt chính xác bệnh nhân bị ung thư tuyến giáp hay bướu cổ.
Đối với xét nghiệm máu cho bệnh nhân ung thư tuyến giáp, bệnh nhân không phải nhịn ăn trước khi xét nghiệm. Ngoài ra, chi phí xét nghiệm cũng không cao, rất hợp lý.
- Nhược điểm:
Xét nghiệm máu chỉ có thể xác định được bệnh nhân có bị u tuyến giáp không, không xác định được mức độ phát triển của bệnh, kích thước khối u nên vẫn cần thực hiện thêm các xét nghiệm khác.
Quy trình thực hiện
Bác sĩ sẽ lấy một lượng máu nhỏ của người bệnh và mang đi xét nghiệm, xác định mức hormone kích thích tuyến giáp TSH, T3, T4, nồng độ Calcitonin… Kết quả nhận được khá nhanh, có thể lấy ngay trong ngày. Bác sĩ sẽ đọc kết quả và giải thích cho bệnh nhân.
- Chỉ số TSH từ 0,4 đến 5 mIU/l: tuyến giáp bình thường.
- Suy giáp tiềm tàng: Nếu nồng độ T3 và T4 bình thường.
- Suy giáp rõ: Nếu nồng độ T3 và T4 thấp hơn bình thường.
Chi phí xét nghiệm
Chi phí cho xét nghiệm chỉ từ 50.000đ – 200.000 đồng, tuỳ bệnh viện và thiết bị xét nghiệm máu. Ngoài ra, nếu có sử dụng bảo hiểm y tế thì chi phí này có thể được bảo hiểm hỗ trợ một phần.
Bạn có thể thực hiện xét nghiệm máu chẩn đoán ung thư tuyến giáp tại rất nhiều bệnh viện như
- Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC
Địa chỉ: Số 42 – 44 Nghĩa Dũng, Phúc Xá, Ba Đình, Hà Nội, Việt Nam
- Bệnh viện Đại học Y dược TPHCM
Địa chỉ: 215 đường Hồng Bàng, Phường 11, Quận 5, TPHCM
- Bệnh viện Ung bướu Hà Nội
Địa chỉ: 42A Thanh Nhàn, Hai Bà Trưng, Hà Nội
2. Siêu âm tuyến giáp
Siêu âm xác định chính xác nhất vị trí, kích thước khối u
Siêu âm tuyến giáp sử dụng sóng siêu âm ở tần số cao, chiếu vào cơ thể (cụ thể là vùng cổ, tuyến giáp) để tạo ra những hình ảnh về bộ phận bên trong cơ thể. Khi này, bác sĩ có thể phát hiện ra sự phát triển bất thường về kết cấu và kích thước của tuyến giáp, từ đó mà đi tới kết luận có u trong tuyến giáp hay không.
Ưu nhược điểm của siêu âm
- Ưu điểm:
Siêu âm cho độ chính xác cao, không gây đau đớn. Hình ảnh siêu âm có thể xác định được vị trí và kích thước tuyến giáp, vị trí khối u. Kết quả siêu âm cũng rất nhanh chóng.
- Nhược điểm:
Hình ảnh siêu âm chưa thể xác định được mức độ lành tính hay ác tính của khối u, nếu là u ác tính thì đã di căn hay chưa, thể ung thư… Do đó, người bệnh vẫn phải làm thêm các xét nghiệm khác
Đối tượng chỉ định
Siêu âm tuyến giáp thường được các bác sĩ chỉ định cho bệnh nhân nghi ngờ bị ung thư tuyến giáp, bệnh nhân có bướu bất thường ở cổ và tuyến giáp, các bệnh nhân không thể thực hiện các xét nghiệm máu….
Quy trình thực hiện
- Bệnh nhân nằm thư giãn trên mặt phẳng. Sau đó bác sĩ sẽ bôi một lượng gel vừa đủ lên vùng cổ cần khảo sát để giúp đầu dò máy siêu âm được tiếp xúc chắc chắn với cơ thể, hạn chế không khí chen vào giữa đầu dò và da người bệnh làm kết quả sai lệch.
- Bác sĩ di đầu dò trên vùng da đã được bôi gel, đồng thời nhìn các hình ảnh trên máy siêu âm. Quy trình này không hề gây đau đớn hay khó chịu cho người bệnh.
- Kết thúc siêu âm, bệnh nhân lau sạch vùng gel và ngồi chờ kết quả.
Chi phí siêu âm
Tuỳ vào từng bệnh viện và thiết bị siêu âm, chi phí siêu âm chẩn đoán ung thư tuyến giáp dao động từ 70.000đ – 300.000 đồng.
Bạn có thể siêu âm xét nghiệm chẩn đoán ung thư tuyến giáp tại rất nhiều bệnh viện
- Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec
Địa chỉ: 208 Nguyễn Hữu Cảnh, Phường 22, Bình Thạnh, Hồ Chí Minh 700000
- Bệnh viện 108
Địa chỉ: Số 1 Trần Hưng Đạo, Hai Bà Trưng, Hà Nội
3. Xạ hình tuyến giáp
Xạ hình tuyến giáp xác định sử phát triển của các khối u
Xạ hình tuyến giáp cũng là phương pháp có độ chính xác cao, thường được dùng để kiểm tra độ hấp thụ iod phóng xạ của tuyến giáp. Phương pháp này sử dụng các chất phóng xạ nhất định, đưa vào cơ thể và ghi lại hình ảnh từ tia xạ phát ra. Xạ hình tuyến giáp cho phép các bác sĩ xác định sự phát triển bất thường trong tuyến giáp, sự tồn tại của các nhân nóng (u lành), nhân lạnh (khả năng ác tính cao), tuyến giáp đi lạc trong cơ thể, ung thư tuyến giáp di căn.
Ưu nhược điểm
- Ưu điểm:
Xạ hình tuyến giáp có thể các định vị trí của các nhân nóng, nhân lạnh trong tuyến giáp hoặc tuyến giáp lạc chỗ, ung thư di căn. Xạ hình cũng giúp đánh giá tình trạng chức năng của nhân tuyến giáp (nhân nóng, nhân lạnh) một cách chính xác, từ đó mà người bệnh có thể xác định hướng điều trị tiếp theo tốt hơn.
- Nhược điểm:
Thời gian cho kết quả xét nghiệm tuyến giáp khá lâu so với các xét nghiệm khác. Tuỳ vào loại thuốc bác sĩ chỉ định sử dụng, bệnh nhân có thể được yêu cầu cách ly trong vòng vài giờ hoặc 24 giờ.
Đối tượng chỉ định
Xạ hình thường được chỉ định cho những bệnh nhân có xét nghiệm máu ra nồng độ TSH thấp; các bệnh nhân có dấu hiệu bị u tuyến giáp, bướu cổ; bệnh nhân đã thực hiện phẫu thuật tuyến giáp và cần đánh giá hiện trạng để tiếp tục điều trị; bệnh nhân cần đánh giá mức độ di căn của ung thư; bệnh nhân cần đánh giá vị trí, hình dạng, chức năng của tuyến giáp; bệnh nhân cần phân biệt u vùng cổ và trung thất.
Tuy nhiên không được dùng phương pháp này cho phụ nữ đang mang thai và cho con bú.
Quy trình thực hiện
- Sau khi xác định tình hình sức khỏe của người bệnh, bác sĩ sẽ tiêm một lượng đồng vị phóng xạ hay dược chất phóng xạ vào cơ thể bệnh nhân ung thư. Các dược chất được sử dụng thường là Iod 123, Iod 131 hoặc Tc99m.
- Bệnh nhân ngồi đợi một lúc để các dược chất này tập trung về các tế bào bị ung thư.
- Bác sĩ sẽ theo dõi sự phân bố trong không gian cơ thể của các dược chất phóng xạ từ máy ghi hình SPECT chuyên dụng và đưa ra kết luận cuối cùng.
- Bệnh nhân có thể được yêu cầu cách ly hoặc không tùy vào mức độ phóng xạ đã tiêm vào cơ thể.
Chi phí xét nghiệm
Giá chụp xạ hình tuyến giáp phụ thuộc vào thiết bị dùng trong xạ hình cũng như loại dược chất dùng để đưa vô người bệnh nhân. Chi phí này có thể giao động từ 70.000đ – 300.000 đồng.
Địa chỉ thực hiện
- Bệnh viện K
Địa chỉ : 43 Quán Sứ, Hàng Bông, Hoàn Kiếm, Hà Nội
- Trung Tâm Y Học Hạt Nhân và Ung Bướu Bệnh Viện Bạch Mai
Địa chỉ: Số 78, Đường Giải Phóng, Phương Mai, Đống Đa, Hà Nội
4. Sinh thiết u tuyến giáp
Sinh thiết u tuyến giáp
Sinh thiết tuyến giáp là phương pháp xét nghiệm dựa trên dịch chọc hút trực tiếp từ các nang trong tuyến giáp, từ đó mà xác định được u lành hay u ác tính, cũng như dạng ung thư trong trường hợp kết quả của u là u ác tính.
Ưu nhược điểm
- Ưu điểm:
Làm sinh thiết cho kết quả chính xác, nhanh chóng, có thể xác định tình trạng u lành tính hay ác tính với độ chuẩn xác lên tới 95%.
- Nhược điểm:
Làm sinh thiết không thể xác định được chính xác vị trí, kích thước, sự phát triển của các u xuất hiện tuyến giáp nên người bệnh sẽ vẫn cần thực hiện thêm các xét nghiệm khác, thường là trước khi làm sinh thiết. Thêm vào đó, người bệnh có thể bị đau trong quá trình lấy sinh thiết.
Đối tượng chỉ định
Thường dùng cho các bệnh nhân sau khi chụp CT, siêu âm màu phát hiện thấy nhân tuyến giáp có kích thước > 1mm; những bệnh nhân có hạt giáp sờ thấy được khi khám lâm sàng bằng cách sờ nắn; những bệnh nhân có hạt giáp nghi ngờ là ác tính.
Quy trình thực hiện
- Bác sĩ sẽ gây tê vùng trên cổ của bệnh nhân.
- Bác sĩ dùng một cây kim rất nhỏ để chọc vào tuyến giáp lấy ra một số tế bào và dịch trong nhân.
- Đem các dịch tế bào vừa lấy được đi xét nghiệm soi dưới kính hiển vi để xác định độ bất thường.
Chi phí xét nghiệm
Tuỳ vào từng bệnh viện bạn chọn khám mà chi phí sinh tiết chẩn đoán ung thư tuyến giáp có thể giao động từ 200.000đ – 500.000 đồng.
Địa chỉ thực hiện
- Bệnh viện Ung Bướu Thành phố Hồ Chí Minh
Địa chỉ: 3 Nơ Trang Long, Phường 7, Bình Thạnh, Hồ Chí Minh
- Bệnh viện 103
Địa chỉ: Số 160, đường Phùng Hưng – Hà Đông – Hà Nội
Xem thêm: Tại sao đàn ông lại dễ bị U tuyến giáp khi bước vào tuổi trung niên
5. Chụp cắt lớp (CT)
Máy chụp X- Quang
Chụp cắt lớp (CT) là phương pháp sử dụng nhiều tia X – quang để quét lên một khu vực của cơ thể ( cụ thể là phần cổ, tuyến giáp) theo lát cắt ngang. Sau đó phối hợp với máy vi tính cho ra kết quả hình ảnh 2 hoặc 3 chiều của vị trí cần chụp. So với phương pháp chụp X – quang thì chụp cắt lớp cho hình ảnh rõ nét hơn.
Ưu nhược điểm của chụp cắt lớp
- Ưu điểm:
Chụp cắt lớp xác định được vị trí, kích thước, sự phát triển của tế bào u tuyến giáp đồng thời thấy rõ được cả những thương tổn có kích thước nhỏ (3 – 4mm) trong trường hợp di căn có tính chất chỉ điểm.
- Nhược điểm:
Không thể xác định tình trạng u lành tính hay ác tính
Đối tượng chỉ định:
Chụp cắt lớp thường được chỉ định cho các bệnh nhân đã bão hoà iod phóng xạ.
Quy trình thực hiện
- Bệnh nhân được yêu cầu cởi bỏ trang sức đồng thời thay đồ bệnh viện trước khi nằm lên máy chụp CT
- Một số bệnh nhân được yêu cầu dùng thuốc cản quang cần chờ từ 4- 6 tiếng trước khi chụp
- Bệnh nhân nằm lên giường chụp CT sau đó đợi kết quả từ bác sĩ
Chi phí xét nghiệm
Tuỳ vào từng bệnh viện và trang thiết bị được sử dụng, chi phí chụp ct chẩn đoán ung thư tuyến giáp có thể giao động từ 300.000đồng – 2.000.000 đồng
Địa chỉ thực hiện
- Bệnh viện Ung bướu Hà Nội
Địa chỉ: Số 42A Thanh Nhàn, phường Thanh Nhàn, quận Hai Bà Trưng, thành phố Hà Nội
- Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc
Địa chỉ: 55 Phố Yên Ninh, Quán Thánh, Ba Đình, Hà Nội
6. Kiểm tra độ tập trung iod
Thiết bị đo sự tập trung i ốt
Kiểm tra độ tập trung iod (I-ốt) là phương pháp lợi dụng khả năng bắt iod của tế bào tuyến giáp để đưa các iod phóng xạ vào cơ thể và xác định vị trí tế bào ung thư của người bệnh.
Ưu nhược điểm
- Ưu điểm: phương pháp này xác định được chính xác vị trí ung thư, phân biệt được người bệnh đang bị cường giáp hay suy giáp với độ chuẩn xác cao.
- Nhược điểm: Không xác định được tình trạng u lành tính hay ác tính .
Đối tượng chỉ định
Phương pháp này thường được chỉ định cho các bệnh nhân có các dấu hiệu về các bệnh liên quan tới tuyến giáp.
Quy trình thực hiện
- Bệnh nhân được bác sĩ chỉ định uống một lượng iod
- Thông qua độ tập trung của iod vào vùng tuyến giúp để xác định tình trạng tuyến giáp.
Chi phí xét nghiệm
Tuỳ vào bệnh viện khám, chi phí xét nghiệm chẩn đoán u tuyến giáp qua độ tập trung iod giao động từ 300.000 đồng – 1.000.000 đồng
Địa chỉ thực hiện
- Bệnh viên Nội tiết Trung ương
Địa chỉ: Ngõ 215 Đường Ngọc Hồi, Tứ Hiệp, Thanh Trì, Hà Nội
- Bệnh viện Bình dân Tphcm
Địa chỉ: 371 Điện Biên Phủ, quận 3, TPHCM
Xem thêm: Khi nào thì nên phẫu thuật u tuyến giáp
7. Lưu ý khi xét nghiệm u tuyến giáp
Để kết quả xét nghiệm tuyến giáp chính xác, bệnh nhân cần tuân thủ những nguyên tắc dưới đây:
- Xét nghiệm tuyến giáp thường không cần phải nhịn ăn, tuy nhiên người bệnh vẫn nên làm các xét nghiệm vào buổi sáng vì mức TSH của bạn có thể biến động trong suốt cả ngày có thể khiến ảnh hưởng tới số chỉ số gây bệnh
- Hạn chế ăn các chất giàu đạm, đồ ngọt, không sử dụng nước uống có cồn, chất kích thích như cafe, rượu, bia,…. trước ngày tiến hành xét nghiệm tuyến giáp.
- Ngưng sử dụng các loại thuốc như dopamine và lithium trước khi làm xét nghiệm tuyến giáp
Tốt nhất trước khi tiến hành xét nghiệm chẩn đoán bạn có thể gọi điện trước đặt lịch hẹn đồng thời xin tư vấn từ các bác sĩ để có thể chủ động hơn trong việc xét nghiệm. Nhờ đó, bạn có thể vừa tiết kiệm thời gian khám bệnh đem lại kết quả chẩn đoán chính xác nhất.
Với những thông tin trên đây hy vọng đã đem lại cho bạn những thông tin hữu ích về xét nghiệm u tuyến giáp. Chúc bạn sớm điều trị bệnh thành công.