7 Phương pháp điều trị ung thư biểu mô tế bào gan theo Bộ Y Tế

Điều trị ung thư biểu mô tế bào gan như thế nào? Khi mà ung thư biểu mô tế bào gan hay HCC là một loại ung thư gan nguyên phát nguy hiểm và khá phổ biến ở nước ta. Mời bạn đọc quan tâm cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây.

Nội dung bài viết

1. Ung thư biểu mô tế bào gan là gì?

Ung thư biểu mô tế bào gan và điều trị ung thư biểu mô tế bào gan

Hiểu rõ ung thư biểu mô tế bào gan để điều trị ung thư biểu mô tế bào gan hiệu quả

Ung thư biểu mô tế bào gan hay còn gọi là HCC: là viết tắt của thuật ngữ Hepato Cellular Carpcinoma là một dạng của ung thư gan bắt đầu do sự phát triển bất thường của các tế bào mô gan. Các tế bào này phát triển vượt bậc và lấn át các tế bào bình thường khác, từ đó ảnh hưởng đến chức năng của gan.

Đây là nguyên nhân chính gây ra tử vong được xếp hàng thứ 3 trong các bệnh Ung thư.

Tỉ lệ mắc bệnh này tập trung cao nhất ở Châu Á và Châu Phi là những vùng có tỉ lệ nhiễm vi-rút viêm gan B và C cao nhất thế giới.

2. Nguyên nhân gây bệnh ung thư biểu mô tế bào gan

Nguyên nhân gây bệnh ung thư biểu mô tế bào gan thường phát triển từ các bệnh về gan khác. Những nguyên nhân còn lại là do yếu tố bên ngoài, cụ thể có thể dựa vào tài liệu của tổ chức Ung thư thế giới có thể phân loại nguyên nhân như sau:

Do viêm gan siêu vi mãn tính (nguyên nhân ước tính của 80% trường hợp mắc bệnh trên toàn cầu)

Viêm gan B mãn tính (khoảng 50% trường hợp)
Viêm gan C mãn tính (khoảng 25% trường hợp)

Do độc tố

Lạm dụng rượu bia (nguyên nhân chính gây ra bệnh xơ gan)
Tình trạng quá tải sắt

Trao đổi chất

Viêm gan nhiễm mỡ không phải do rượu mà là do các nguyên nhân khác dẫn tới: tiến triển tới 20% đến xơ gan.
Bệnh tiểu đường loại 2, theo thống kê khi mắc tiểu đường có nguy cơ mắc bệnh ung thư biểu mô tế bào gan cao hơn. Nguyên nhân là do không kiểm soát được nồng độ insulin cao nhất.

Rối loạn bẩm sinh

Thiếu Alpha 1 antitrypsin

Đây là một dạng ung thư khá phổ biến tại nước ta. Và như có nói ở trên, đây cũng là một dạng của ung thư nguyên phát. Bạn cần nắm rõ và biết hướng điều trị ung thư gan nguyên phát để có hướng đi khi mắc bệnh học ung thư biểu mô thế bào gan.

3. Chẩn đoán ung thư biểu mô tế bào gan và triệu chứng

Chẩn đoán ung thư biểu mô tế bào gan bằng xét nghiệm máu nhằm kiểm tra các chỉ số chức năng gan

Để điều trị bệnh ung thư biểu mô tế bào gan hiệu quả, chính xác tới từng trường hợp bệnh nhân khác biệt. Theo nhiều tài liệu hướng dẫn của bộ y tế có thể chia ra thành 4 giai đoạn chẩn đoán ung thư biểu mô tế bào gan.

3.1. Chẩn đoán lâm sàng

Triệu chứng cơ năng: Thường gặp nhất với các triệu chứng đau bụng, sụt cân, mệt mỏi, đầy hơi và chán ăn. Ngoài ra, có thể gặp chướng bụng, vàng da và nôn ói.

Triệu chứng thực thể:

Kích thước Gan to (50-90%, kích thước có thể rất lớn, đặc biệt ở vùng dịch tễ)
Báng bụng 30 – 60%
Lách to ( rất thường xảy ra, do hội chứng tăng áp lực tĩnh gan mạch cứa)
Âm thổi ở gan ( 6 – 25%)
Vàng da và có thể sốt 10-50% (có thể do hoại tử tế bào gan)

3.2. Chẩn đoán cận lâm sàng

Định lượng AFP trong huyết thanh, tăng ở 70% do người bệnh bị ung thư gan.
Nồng độ PIVKA-2 trong huyết thanh cũng tăng 80% – tuy nhiên xét nghiệm này cũng có thể bị nhầm do cơ thể người thiếu vitamin K.
Xét nghiệm chức năng gan – định lượng Albumin, Bilirubin và thời gian Prothrombin để đánh giá người bệnh đã được xác định hay nghi ngờ ung thư gan
Xét nghiệm HbsAg và anti-HVC nếu dương tính thì phải xét nghiệm thêm HBV DNA và HCV RNA.
Phương tiện chẩn đoán hình ảnh: Siêu âm, CT, MRI đều sở hữu ích để định vị và xác định kích thước cũng như số lượng khối u.
FDG PET có giá trị trong 64% trường hợp ung thư gan nguyên phát

3.3. Chẩn đoán xác định

Có bằng chứng giải phẫu bệnh lý là ung thư tế bào gan nguyên phát
Hình ảnh điển hình trên CT scan ổ bụng có cản quang hoặc cộng hưởng từ (MRI) ổ bụng có cản từ + AFP > 400 ng/ml.
Hình ảnh điển hình trên CT scan ổ bụng có cán từ + AFP tăng cao hơn bình thường ( nhưng chưa đến 400ng/ml + có nhiễm virut viêm gan B hoặc C. Có thể làm sinh thiết gan để chẩn đoán xác định nếu bác sĩ lâm sàng thấy cần thiết.
Các trường hợp không đủ các tiêu chuẩn nói trên đều phải làm sinh thiết gan để chẩn đoán xác định.

3.4. Chẩn đoán phân biệt

U máu ở gan (hemangioma): Khối u tăng quang dần từ thì động mạch gan đến thì chậm, không có hiện tượng thoát thuốc.
Chụp SPECT: u máu ở gan với hồng cầu tự than đánh dấu đồng vị phóng xạ có hình ảnh u máu trong gan, AFP bình thường, có thể có hoặc không nhiễm virut viêm gan B hay C.
Các u lành ở gan (adenoma, tăng sinh dạng nốt, apxe gan, nốt vôi hóa ở gan…) hình ảnh không điển hình, chủ yếu xác định nhờ MRI hoặc sinh thiết gan.
Ung thư đường mật trong gan: Tăng quang không đồng đều, không có hiện tượng thoát nước, dấu ấn Ung thư CA 19.9 tăng cao.
Di căn của các ung thư khác ( ung thư dạ dày, ung thư đại trực tràng, ung thư phổi, ung thư vú …): Hình ảnh tăng quang viền, các dấu ấn ung thư tương ứng tăng cao có tổn thương nguyên phát.

4. Ung thư biểu mô tế bào gan có chữa khỏi không?

Ung thư biểu mô tế bào gan hoàn toàn có thể chữa khỏi được và tỉ lệ sống sau 5 đầu tiên còn ở mức cao so với các loại ung thư khác. Số liệu thống kê Hiệp hội Ung thư nước Mỹ viết tắt là AJCC – America Joint Committee on Cancer trường hợp cụ thể như sau:

Xác định được bệnh sớm: tỉ lệ chữa khỏi hoàn toàn ở mức cao. Nếu tiến hành phẫu thuật sớm thì tỉ lệ sống sau 5 năm là trên 31% nếu tích cực điều trị đúng theo hướng dẫn của bác sỹ.
Trong trường hợp có người hiến tặng gan phù hợp để phẫu thuật ghép gan, tỉ lệ sống của người bệnh từ 31-54%.
Trong các trường hợp còn lại đa phần là kém, tỉ lệ thành công thường ở mức 10-20% là có thể sử dụng được phương pháp phẫu thuật để loại bỏ hoàn toàn. Căn bệnh này thường gây tử vong trong vòng 3-6 tháng sau khi điều trị. Điều này giải thích một phần là do người bệnh không có cơ hội để tiếp xúc với các điều kiện chăm sóc y tế nhưng đôi khi người bệnh có thể sống lâu hơn 6 tháng.

5. 7 Phương pháp điều trị ung thư biểu mô tế bào gan

Ung thư biểu mô tế bào gan có thể được điều trị bằng một số phương pháp như:

5.1. Phẫu thuật cắt bỏ khối u

Phẫu thuật cắt bỏ khối u ung thư biểu mô tế bào gan và một phần các tế bào xung quanh

Nguyên tắc: Loại bỏ trực tiếp khối u ra khỏi cơ thể bằng biện pháp can thiệp ngoại khoa.

Chỉ định: Phương pháp này được thực hiện khi:

Khối u ung thư biểu mô tế bào gan có kích thước nhỏ khoảng 3 đến dưới 5cm
Chức năng gan của chưa bị suy giảm.

3 bước thực hiện:

Bước 1: Xác định vị trí khối u bằng các phương pháp chẩn đoán hình ảnh như siêu âm, chụp CT….
Bước 2: Tiến hành can thiệt ngoại khoa bằng phẫu thuật. Khi thực hiện phẫu thuật, bác sĩ cắt bỏ khối u và một phần các tế bào xung quanh nhằm ngăn ngừa sự lây lan của các tế bào ung thư.
Bước 3: Theo dõi điều trị

Lưu ý:

Để thực hiện, bác sĩ cần phải xác định chức năng gan của bệnh nhân, kích thước khối u, vị trí khối u… sau đó lên kế hoạch thực hiện phẫu thuật cụ thể.

5.2. Điều trị ung thư biểu mô tế bào gan bằng phẫu thuật ghép gan

Nguyên tắc: Thay thế lá gan của người bệnh bằng một lá gan của người hiến tạng.

Chỉ định:

Phương pháp phẫu thuật ghép gan điều trị ung thư biểu mô tế bào gan được thực hiện trong trường hợp:

Người bệnh tìm được người hiến tặng gan phù hợp
Ung thư gan nguyên phát.
Tế bào ung thư chưa di căn sang các bộ phận khác.

2 bước thực hiện:

Bước 1: Xác định vị trí của lá gan, tình trạng sức khỏe người bệnh.

Kiểm tra thành phần gan của người hiến tặng có thích ứng với cơ thể người bệnh không.

Bước 2: Bác sĩ lấy mô gan khỏe mạnh từ người hiến thay thế cho phần gan bị bệnh.

Lưu ý: Sau phẫu thuật ghép gan, bệnh nhân được theo dõi kỹ tại bệnh viện nhằm:

Phát hiện hiện tượng đào thải.
Bất kỳ sự bất thường nào trong hoạt động của gan mới ghép và gan cũ.
Có thể ảnh hưởng đến sức khỏe người hiến tặng.

5.3. Tiêm cồn vào khối u

Cồn Etanol được tiêm vào khối u ung thư biểu mô tế bào gan

Nguyên tắc:

Tiêu diệt tế bào ung thư gan bằng cách loại bỏ nước ra khỏi tế bào ung thư. Với phương pháp này, cồn Etanol được tiêm vào khối u. Cồn sẽ hút nước ra khỏi các tế bào ung thư, đồng thời gây biến tính Protein trong các tế bào biến dị này, khiến chúng không thể tiếp tục tồn tại và bị tiêu diệt.

Chỉ định:

Áp dụng cho các khối u kích thước nhỏ.

3 bước thực hiện:

Bước 1: Tiến hành xác định vị trí, kích thước của khối u bằng các phương pháp chẩn đoán hình ảnh.
Bước 2: Tiến hành đưa cồn Etanol vào vị trí khối u đã xác định.
Bước 3: Theo dõi thường xuyên xu hướng phát triển của khối u sau khi tiêm cồn

Lưu ý:

Cần xác định chính xác vị trí khối u và phạm vi khối u hoạt động nếu không sẽ gây ảnh hưởng đến tế bào gan khỏe mạnh.
Yêu cầu trình độ bác sỹ cao.

5.4. Điều trị ung thư biểu mô tế bào gan bằng việc đốt lạnh tế bào

Nguyên tắc: Đốt lạnh là một trong các phương pháp điều trị ung thư biểu mô tế bào gan phá hủy tế bào ung thư gan tại chỗ.

Chỉ định: Kích thước khối u nhỏ dưới 3 cm

2 bước thực hiện:

Bước 1: Sử dụng các phương pháp chẩn đoán hình ảnh để xác định vị trí kích thước khối u.
Bước 2: Bác sĩ đặt vào khối u gan dụng cụ chứa Nitơ lỏng và đóng băng tế bào ung thư, ngăn cho chúng không phát triển nữa.

5.5. Đốt điện các tế bào ung thư

Nguyên tắc: Phương pháp này, dòng điện được sử dụng để tiêu diệt các tế bào ung thư.

Chỉ định: Khối u có kích thước nhỏ dưới 4 cm.

2 bước thực hiện:

Bước 1: Bác sĩ sử dụng hình ảnh siêu âm hoặc chụp cắt lớp từ đó đưa kim điện vào trong khối u và thực hiện thủ thuật.
Bước 2: Điện truyền tới kim sinh ra nhiệt và đốt cháy, tiêu diệt các tế bào ung thư.

5.6. Hóa trị

Phương pháp hóa trị sử dụng các hóa chất chống ung thư biểu mô tế bào gan

Nguyên tắc điều trị: Phương pháp hóa trị sử dụng các hóa chất chống ung thư để:

Diệt tế bào ung thư.
Ngăn ung thư tiếp tục phát triển.

Các loại thuốc thường được sử dụng là Cisplatin, Mitomycine, 5 FU… Các loại thuốc này được đưa vào cơ thể bằng cách:

Tiêm tĩnh mạch
Uống
Tiêm vào tĩnh mạch cửa
Tiêm vào động mạch gan nuôi u…

Chỉ định: Ung thư gan phát triển ở giai đoạn cuối có nguy cơ di căn sang các bộ phận cơ thể khác.

Các bước thực hiện:

Bước 1: Xác định mức độ phát triển của bệnh ung thư biểu mô tế bào gan.
Bước 2: Đưa thuốc hóa trị vào cơ thể.
Bước 3: Nghỉ ngơi
Bước 4: Xét nghiệm, kiểm tra tình trạng khối u xem xét mức độ phát triển.
Bước 5: Tiếp tục hóa trị giai đoạn hai và lặp lại từ bước 3.

Lưu ý: Phương pháp này có thể ảnh hưởng đến cả những cơ quan khác trong cơ thể người, có biểu hiện mạnh mẽ nhất là rụng tóc, khô da cần đặc biệt chú ý đến sức khỏe người bệnh khi sử dụng biện pháp này để chữa bệnh.

5.7. Xạ trị

Phương pháp điều trị ung thư biểu mô tế bào gan xạ trị giúp tiêu diệt các tế bào ung thư, làm cho các khối u co lại

Nguyên tắc:

Phương pháp điều trị ung thư biểu mô tế bào gan xạ trị giúp:

Tiêu diệt các tế bào ung thư.
Làm cho các khối u co lại.

Trong phương pháp này, một số loại phóng xạ chuyên biệt được sử dụng để đưa vào cơ thể người bệnh. Xạ trị phóng xạ tập trung nhiều chùm tia đồng thời tại một điểm và tiêu diệt tế bào ung thư tại đó. Năng lượng cao từ tia X và Proton giúp tiêu diệt tế bào ung thư hiệu quả.

Chỉ định: Ung thư gan phát triển đến giai đoạn cuối, có nguy cơ di căn sang các bộ phận khác.

Các bước thực hiện:

Bước 1: Xác định vị trị của khối u, tình trạng sức khỏe của người bệnh.
Bước 2: Chiếu tia phóng xạ có năng lượng cao vào vị trí đã xác định là có khối u để tiêu diệt các tế bào ung thư trong phạm vi chỉ định.

6. 3 Bài thuốc hỗ trợ điều trị ung thư biểu mô tế bào gan

Ngoài các phương pháp điều trị được công nhận trên, người bệnh có thể tham khảo thêm một số bài thuốc hỗ trợ điều trị ung thư như:

6.1. Cây xạ đen

Xạ đen là loại cây có dược tính tốt cho những người bị ung thư gan

Cây xạ đen còn được gọi với các tên khác là bạch vạn hoa, bách giải. Trong Đông y, xạ đen là loại thuốc quý với nhiều tác dụng tốt cho cơ thể như:

Tác dụng tốt với gan.
Ổn định huyết áp.
Cải thiện tình trạng mỡ máu ở động mạch.

Xạ đen là loại cây có dược tính tốt cho những người bị ung thư gan vì chứa:

Hợp chất Saponin Triterpenoid: Ức chế sự phát triển của các tế bào ung thư u ác tính và ngăn cản khối u di căn sang các bộ phận khác.
Hợp chất Flavonoid: Chống lại các gốc tự do, các tế bào ung thư chậm phát triển.
Hợp chất Quinon: Hóa lỏng các tế bào ung thư.

Sử dụng xạ đen trong các bài thuốc hỗ trợ điều trị ung thư biểu mô tế bào gan làm chậm sự phát triển của các tế bào ung thư và ngăn ngừa tế bào mới hình thành.

Cách làm: Để chữa bệnh, bạn cần sử dụng:

100g xạ đen rửa sạch và cho 800ml nước vào đun sôi trong 30 phút lấy nước uống thay trà.
Sử dụng đến khi nước nhạt màu thì thay xạ đen mới.

Lưu ý:

Khi sử dụng bài thuốc trên chữa ung thư biểu mô tế bào gan, người bệnh không được ăn rau muống vì làm giảm tác dụng của thuốc.
Bài thuốc này không dành cho phụ nữ có thai.

6.2. Lá đu đủ

Đu đủ giúp hỗ trợ điều trị bệnh ung thư biểu mô tế bào gan

Đu đủ được biết đến có công dụng trong việc điều trị bệnh ung thư biểu mô tế bào gan

Đu đủ là loại cây phổ biến trên đất nước ta và nhiều người biết đến công dụng trong việc điều trị bệnh ung thư biểu mô tế bào gan. Nhiều nghiên cứu cho thấy trong đu đủ có chứa nhiều dược tính tốt cho người ung thư biểu mô tế bào gan như:

Nhựa có nhiều trong thân và lá chứa Axit Malic, cao su, Tyrosin, Lecsin, Axit Amin, men thủy phân, chất béo…
Chất men Papain có tác dụng giải phóng Axit Amin gồm Alanin, Glucozo, Tryptophan… tiêu hóa các chất thịt Protit.

Để hỗ trợ điều trị ung thư biểu mô tế bào gan, người bệnh ở giai đoạn đầu có thể tham khảo bài thuốc sau:

Sử dụng lá đu đủ bánh tẻ đem rửa sạch, phơi khô sau đó tán mịn thành bột.
Cho 2 thìa bột lá đu đủ vào 0,5l nước đun sôi và chia thành 3 phần uống trong ngày.
Uống liên tục trong 3 tháng để có hiệu quả tốt nhất.

Đối với người ung thư giai đoạn cuối, nên có điều chỉnh liều lượng sử dụng như sau:

Sử dụng 3 muỗng bột lá đu đủ khô đun với lượng nước đủ uống trong 1 ngày.
Uống thay nước lọc trong 3 tháng.

6.3. Cây an xoa

Cây an xoa giúp phục hồi chức năng gan bị tổn thương do ung thư

Cây an xoa có nhiều tác dụng tích cực trong việc phục hồi chức năng gan bị tổn thương do ung thư

Cây an xoa có nhiều tác dụng tích cực trong việc:

Hỗ trợ điều trị ung thư biểu mô tế bào gan.
Phục hồi chức năng gan bị tổn thương do ung thư.
Hỗ trợ điều trị xơ gan, viêm gan B…

Trong an xoa có chứa:

Alkaloid giúp hỗ trợ điều trị khối u.
Chất Flavonoid với tác dụng chống ung thư, chống oxy hóa.

Cách làm: Để hỗ trợ điều trị ung thư, hãy sử dụng:

An xoa và xạ đen đem xao vàng sau đó hạ thổ.
50g xạ đen, 50g an xoa đã hạ thổ trên, sắc với 1,5l nước trong 30 phút và chia 3 phần dùng trong ngày.

Lưu ý: Trong 10 ngày đầu, việc sử dụng an xoa có thể gây ra các triệu chứng khó chịu như cồn cào, nôn nao. Đây là phản ứng bình thường và sẽ hết dần sau một thời gian sử dụng.

6.4. Cây bán chi liên

Bán chi liên giúp hỗ trợ bệnh nhân ung thư biểu mô tế bào gan tiêu diệt tế bào ung thư

Bán chi liên có tác dụng tốt trong việc hỗ trợ bệnh nhân ung thư biểu mô tế bào gan tiêu diệt tế bào ung thư

Bán chi liên có vị đắng tính mát có tác dụng giải nhiệt, tiêu sưng, giảm đau, chống khối u tân sinh. Bán chi liên có tác dụng tốt trong việc:

Hỗ trợ bệnh nhân ung thư biểu mô tế bào gan tiêu diệt tế bào ung thư.
Tăng cường chức năng gan.

Bài thuốc hỗ trợ điều trị ung thư biểu mô tế bào gan từ bán chi liên cụ thể như sau

Sử dụng 20g bán chi liên, 30g chó để răng cưa, 10g cam thảo, 20g bạch hoa xà thiệt thảo sắc ngày 1 thang thuốc uống 2-3 lần trong ngày.
Hoặc dùng bài thuốc: 20 bán chi liên, 20g bạch xà hoa thiệt thảo, 15g kê cốt thảo, 15g tiểu kim bất hoán. Ngày sắc 1 thang uống.