U xơ tử cung xảy ra khi các tế bào cơ trơn trong thành tử cung nhân lên và tạo thành một khối u. Có nhiều loại u xơ khác nhau dựa trên vị trí của chúng trong tử cung của phụ nữ.
Phần lớn các khối u xơ đều là lành tính và không nguy hiểm đến tính mạng. Vậy u xơ tử cung là gì? Đâu là nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị bệnh hiệu quả?
Nội dung bài viết
U xơ tử cung là gì?
U xơ là những khối u bất thường, hình thành và phát triển ở trên hoặc bên trong thành tử cung (dạ con) của phụ nữ. Khối u xơ xuất hiện khi các tế bào cơ trơn phân chia bất thường, hình thành nên khối u nhỏ, có tính đàn hồi và tách biệt khỏi phần còn lại của tử cung. Chúng có thể là một hoặc nhiều khối u xơ với nhiều kích thước khác nhau, dao động từ 1 đến 20mm.
U xơ thường là những khối u tròn trông giống như nốt sần của mô cơ trơn. Trong nhiều trường hợp, khối u này có thể được gắn thân mỏng khiến chúng có hình dạng giống như một cây nấm. Phần lớn các khối u xơ tử cung đều là lành tính và hiếm khi phát triển thành ung thư.
U xơ tử cung thường xuất hiện ở đâu trong tử cung?
Theo các bác sĩ, u xơ có thể xuất hiện, phát triển cả ở bên trong và bên ngoài tử cung của phụ nữ. Kích thước và vị trí của khối u xơ đóng vai trò rất quan trọng trong việc điều trị bệnh, bác sĩ sẽ dựa vào đó để xác định phương pháp hoặc loại điều trị phù hợp với từng người.
Tùy vào vị trí của khối u xơ trong tử cung mà chúng được gọi bằng nhiều tên khác nhau. Những cái tên này không chỉ mô tả vị trí của khối u xơ mà còn mô tả cách nó gắn vào.
Các vị trí cụ thể mà bạn có thể bị u xơ tử cung bao gồm:
U xơ dưới niêm mạc: khối u xơ đang phát triển bên trong không gian tử cung (khoang tử cung), là nơi mà em bé phát triển trong thời kỳ mang thai. Do đó, chúng có thể gây ảnh hưởng đến chu kỳ kinh và khả năng mang thai và nguy cơ sảy thai ở phụ nữ.
U xơ tử cung: khối u xơ hình thành và phát triển bên trong thành tử cung.
U xơ tử cung nằm ở bên ngoài tử cung: các khối u xơ phát triển và bám dính vào thành ngoài của tử cung.
U xơ tử cung có cuống: đây là loại ít gặp nhất, khối u xơ này nằm bên ngoài và được nối với tử cung bằng một thân mỏng (cuống). Đôi khi chúng được mô tả giống với hình dạng của một cây nấm bởi có chugns có cuống và phần đỉnh rộng hơn rất nhiều.
Dấu hiệu nhận biết u xơ tử cung
Hầu hết các khối u xơ tử cung không gây ra triệu chứng bệnh cụ thể. Đây đều là những khối u có kích thước nhỏ, người bệnh không cần phải điều trị mà chỉ cần theo dõi và thường xuyên kiểm tra sức khỏe.
Tuy nhiên, các khối u xơ kích thước lớn hơn có thể khiến phụ nữ gặp nhiều triệu chứng bệnh như sau:
- Đau bụng dữ dội và chảy máu quá nhiều trong chu kỳ kinh nguyệt.
- Cảm thấy bụng dưới bị đầy/chướng bụng và tăng cân.
- Khôi u gây áp lực lên bàng quang khiến phụ nữ đi tiểu thường xuyên hơn trong ngày.
- Khi quan hệ tình dục cảm thấy đau.
- Đau lưng dưới hoặc vùng hạ sườn bên trái/phải.
- Táo bón.
- Tiết dịch âm đạo mãn tính.
- Bí tiểu hoặc luôn có cảm giác không thể làm trống hoàn toàn bàng quang.
- Bụng ngày càng phình to ra khiến bụng trông như đang mang thai.
Các triệu chứng u xơ tử cung thường ổn định hoặc biến mất sau khi bạn trải qua thời kỳ mãn kinh do lượng hormone trong cơ thể suy giảm.
Nguyên nhân dẫn đến u xơ tử cung
Các bác sĩ hiện vẫn chưa xác định được mới là nguyên nhân chính xác gây u xơ tử cung. Nhưng họ đã chỉ ra rằng có một vài yếu tố nguy cơ làm gia tăng khả năng mắc bệnh ở phụ nữ như sau:
- Nội tiết tố thay đổi: estrogen và progesterone là các hormone được sản xuất bởi buồng trứng . Chúng làm cho niêm mạc tử cung tái tạo trong mỗi chu kỳ kinh nguyệt và có thể kích thích sự phát triển của u xơ tử cung.
- Di truyền: u xơ tử cung là bệnh có tính di truyền, do đó mà phụ nữ có nguy cơ phát triển u xơ tử cung rất cao nếu trong gia đình có bà, mẹ, chị em gái mắc bệnh.
- Thai kỳ: mang thai làm tăng sản xuất estrogen và progesterone trong cơ thể phụ nữ khiến khối u xơ có thể phát triển nhanh chóng trong giai đoạn đầu của thai kỳ.
- Tiền sử từng mắc các bệnh về phụ khoa như: viêm nhiễm âm đạo, nấm âm đạo,… mà không được điều trị khỏi hoàn toàn làm tăng nguy cơ phát triển u xơ tử cung.
Phụ nữ ở độ tuổi nào dễ mắc u xơ tử cung?
U xơ tử cung là bệnh thường gặp ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản. Trong đó, những người trên 30 tuổi có nguy cơ mắc bệnh rất cao.
Chúng bắt đầu xuất hiện ở phụ nữ ở độ tuổi 30 và phổ biến nhất ở phụ nữ trong độ tuổi 40 và 50. Các khối u xơ thường nhỏ lại sau khi mãn kinh.
Theo ước tính, có khoảng 30 đến 50% phụ nữ trên 35 tuổi được chẩn đoán u xơ tử cung và có khoảng 70% phụ nữ mắc bệnh khi ở độ tuổi trên 45.
Với phụ nữ trẻ tuổi từ 20 đến 30 tuổi, bệnh u xơ tử cung thường ít gặp hơn. Họ thường phát hiện khối u xơ trong thời gian mang thai nhưng tình trạng này rất nguy hiểm bởi chúng có thể phát triển thành các biến chứng như sảy thai, gây dị tật thai nhi, tăng khả năng sinh non và gây nguy hiểm cho tính mạng của người mẹ.
U xơ tử cung có nguy hiểm không?
Nhiều phụ nữ khi được chẩn đoán bệnh thường thắc mắc “U xơ tử cung có nguy hiểm không?” Mặc dù là bệnh lành tính nhưng nếu không được điều trị sớm, khối u sẽ tiếp tục phát triển và gây ra một số biến chứng nguy hiểm như:
Rong kinh, chảy máu: khối u xơ có thể khiến lượng máu trong chu kỳ kinh nhiều bất thường hoặc số ngày bị hành kinh kéo dài hơn. Bên cạnh đó, u xơ có thể gây ra hiện tượng xuất huyết trong ổ bụng hoặc băng kinh gây thiếu máu nghiêm trọng.
U xơ tử cung có kích thước lớn, chèn ép vào niệu quản gây giãn đài bể thận do ứ đọng nước tiểu. Chèn ép lên trực tràng gây táo bón, tạo áp lực tới bàng quang khiến tiểu khó và có nguy cơ làm hỏng thận.
U xơ tử cung làm ảnh hưởng đến khả năng mang thai và làm gia tăng các biến chứng thai sản.
U xơ tử cung có ảnh hưởng đến gì đến khả năng sinh sản của phụ nữ?
Các khối u xơ tử cung có khả năng ảnh hưởng đến khả năng sinh sản ở phụ nữ rất lớn. Nguyên nhân chính là do chúng làm thay đổi hình dạng bên trong và tác động đến chức năng của tử cung.
Trong nhiều trường hợp, u xơ tử cung có thể làm giảm khả năng sinh sản và quá trình mang thai của phụ nữ như sau:
Khối u xơ nằm ở gần đầu ống dẫn trứng hoặc gần cổ tử cung có thể cản trở quá trình thụ tinh.
U xơ có thể làm biến dạng niêm mạc tử cung, ngăn cản sự làm tổ hoặc phát triển của phôi thai và có thể làm tăng nguy cơ sẩy thai.
Các khối u xơ kích thước lớn làm biến dạng khoang tử cung có thể làm tăng nguy cơ sinh ngôi mông (khi mông hoặc bàn chân của em bé được định vị để sinh trước chứ không phải là ngôi đầu), đây là hiện tượng bất thường khi chuyển dạ và tăng nguy cơ sinh mổ cho phụ nữ.
Khối u xơ có thể làm rối loạn các cơn co thắt khiến phụ nữ sau sinh tăng nguy cơ chảy máu ồ ạt (băng huyết), tăng khả năng nhiễm trùng, hoại tử,…
U xơ tử cung có thể gây bong nhau thai, chuyển dạ sớm, sinh non và khiến trẻ nhỏ hơn so với tuổi thai.
Bên cạnh đó, khối u xơ có thể làm che lấp vòi tử cung của phụ nữ, làm giảm khả năng mang thai của họ và gây vô sinh.
Khi nào cần mổ u xơ tử cung?
Việc mổ u xơ tử cung thường được các bác sĩ cân nhắc rất kỹ trước khi quyết định thực hiện. Bởi chúng có thể làm ảnh hưởng đến khả năng mang thai trong tương lai của người bệnh. Dưới đây là những trường hợp nên mổ u xơ tử cung:
- Khối u xơ có kích thước lớn, chèn ép lên các tạng trong ổ bụng khiến người bệnh cảm thấy đau đớn, nhiễm trùng hoặc thoái hóa.
- Khối u xơ tử cung gây ra các biến chứng ứ nước ở thận, bí tiểu, táo bón,…
- Khi phụ nữ bị rong kinh, mất máu nghiêm trọng, chu kỳ kinh kéo dài mà không phải do các vấn đề về nội tiết gây ra.
- U xơ tử cung phát triển ở dưới niêm mạc hoặc trong dây chằng.
- Khối u xơ tử cung làm ảnh hưởng đến khả năng thụ thai của phụ nữ hoặc có thể làm sảy thai sớm hoặc dị tật thai nhi.
- Trong trường hợp bác sĩ nghi ngờ khối u xó đó là ung thư, họ sẽ tiến hành phẫu thuật bóc tách và loại bỏ nó.
Điều trị u xơ tử cung như thế nào?
Các phương pháp điều trị u xơ tử cung ở mỗi người bệnh có thể khác nhau phụ thuộc vào số lượng, kích thước, vị trí khối u và những triệu chứng mà chúng gây ra.
Đối với khối u xơ có kích thước nhỏ, bác sĩ sẽ tiến hành kiểm tra chặt chẽ theo định kỳ mà không cần phải điều trị gì thêm. Các phương pháp điều trị u xơ tử cung có thể kể đến như sau:
Điều trị u xơ tử cung bằng phương pháp tự nhiên
Một số biện pháp điều trị tại nhà và phương pháp điều trị tự nhiên thường được áp dụng với khối u có kích thước nhỏ, gồm có:
- Châm cứu.
- Tập yoga.
- Mát xa.
- Thay đổi chế độ ăn uống, tập luyện phù hợp.
- Kiểm tra phụ khoa theo lịch của bác sĩ để theo dõi sự phát triển của khối u.
Điều trị u xơ tử cung bằng thuốc
- Thuốc giảm đau không kê đơn (OTC): gồm acetaminophen, ibuprofen được sử dụng để kiểm soát sự khó chịu và đau đớn do u xơ tử cung gây ra.
- Thuốc bổ sung sắt: được sử dụng trong trường hợp người bệnh bị thiếu máu do mất máu quá nhiều.
- Sử dụng các loại thuốc tránh thai dạng uống, tiêm hoặc đặt trong âm đạo để kiểm soát lượng máu kinh ra nhiều, làm giảm các triệu chứng bệnh.
- Thuốc chủ vận hormone giải phóng gonadotropin (GnRH): được sử dụng qua đường xịt mũi hoặc tiêm giúp thu nhỏ các khối u xơ tử cung. Trong nhiều trường hợp, chúng được sử dụng trước khi phẫu thuật để việc loại bỏ chúng thuận tiện hơn. tuy nhiên, các loại thuốc này chỉ có tác dụng tạm thời và khối u có thể phát triển trở lại khi người bệnh ngừng sử dụng.
- Elago Lix: đây là một liệu pháp uống mới được chỉ định để điều trị chảy máu tử cung nhiều ở phụ nữ tiền mãn kinh có triệu chứng u xơ tử cung và có thể được sử dụng trong khoảng 24 tháng.
- Thuốc Tranexamic acid: giúp chống tiêu sợi huyết được chỉ định để điều trị chảy máu kinh nguyệt nhiều có chu kỳ ở phụ nữ bị u xơ tử cung.
Phẫu thuật u xơ tử cung
Tùy thuộc vào kích thước, vị trí, số lượng và kế hoạch mang thai trong tương lai của người bệnh mà bác sĩ sẽ lựa chọn phương pháp phẫu thuật phù hợp trong kế hoạch điều trị bệnh. Dưới đây là các phương pháp phẫu thuật điều trị u xơ tử cung:
- Cắt bỏ nội soi tử cung: đây là một thủ thuật giúp loại bỏ các khối u xơ mà không làm tổn thương tử cung. Bác sĩ thực hiện phẫu thuật bằng cách đưa một ống soi (ống mềm, mỏng) đưa vào âm đạo đến tử cung và loại bỏ khối u xơ. Phương pháp này giúp người bệnh hồi phục nhanh và không để lại sẹo trên da.
- Nội soi ổ bụng: bác sĩ sử dụng ống soi để loại bỏ các khối u xơ bằng cách thực hiện vết rạch nhỏ trên bụng, sử dụng dụng cụ đặc biệt xâm nhập vào bên trong ổ bụng của người bệnh và cắt bỏ khối u xơ.
- Phẫu thuật mổ hở: bác sĩ tạo ra một vết rạch trên bụng và loại bỏ khối u xơ thông qua vết cắt này.
Trong trường hợp người bệnh đã đủ con hoặc không có kế hoạch mang thai trong tương lai, bác sĩ sẽ lựa chọn các phương pháp phẫu thuật khác hiệu quả hơn để loại bỏ u xơ nhưng có thể làm phụ nữ không thể có con sau điều trị như sau:
- Cắt bỏ tử cung: phương pháp phẫu thuật này giúp loại bỏ hoàn toàn tử cung của phụ nữ – giúp cắt bỏ toàn bộ khối u xơ có kích thước lớn, chảy máu nghiêm trọng hoặc đã lan ra toàn bộ tử cung. Từ đó ngăn chặn khả năng tái phát bệnh và loại bỏ các triệu chứng do u xơ tử cung gây ra. Buồng trứng của phụ nữ vẫn được giữ nguyên sau điều trị nên họ sẽ không phải đối mặt với tình trạng mãn kinh sau khi cắt bỏ tử cung.
- Thuyên tắc u xơ tử cung: phương pháp này được thực hiện bằng cách sử dụng ống thông nhỏ đặt vào động mạch tử cung hoặc động mạch xuyên tâm và sử dụng các hạt nhỏ để chặn dòng chảy của máu từ động mạch tử cung đến các khối u xơ. Khi lưu lượng máu đến khối u xơ bị giảm, chúng sẽ thu nhỏ kích thước và cải thiện được các triệu chứng bệnh hiệu quả.
- Cắt bỏ bằng tần số vô tuyến (RFA): đây là phương pháp điều trị an toàn và hiệu quả cho những phụ nữ có triệu chứng u xơ tử cung và được thực hiện bằng phương pháp nội soi hoặc cắt bỏ tử cung.
Bên cạnh đó, hiện nay còn có thêm phương pháp điều trị u xơ tử cung mới được gọi là siêu âm hội tụ có hướng dẫn bằng hình ảnh cộng hưởng từ (MRI). Kỹ thuật được thực hiện khi người bệnh nằm trong máy, cho phép bác sĩ có cái nhìn rõ ràng về các khối u xơ và chiếu các sóng âm thanh mục tiêu đến các khối u xơ, làm tổn thương và loại bỏ chúng.
Bài viết trên đã cung cấp những thông tin về căn bệnh này. Tuy là khối u lành tính nhưng nếu không được phát hiện và điều trị sớm, chúng có thể gây nguy hiểm đến sức khỏe cũng như khả năng sinh sản của phụ nữ. U xơ tử cung là bệnh không thể ngăn ngừa hoàn toàn nhưng chị em có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh bằng cách duy trì trọng lượng cơ thể khỏe mạnh thông qua chế độ ăn uống, tập luyện và khám phụ khoa thường xuyên.
Liên hệ với hotline trên web để được chúng tôi tư vấn giải đáp các thắc mắc mà bạn gặp phải