8 điều về nhân xơ tuyến giáp mà bạn cần biết 

Nhân xơ tuyến giáp là một trong những bệnh lý về tuyến giáp khá phổ biến hiện nay và thường gặp nhiều hơn ở nữ giới. Nhân xơ tuyến giáp thường có tính chất lành tính và có các biểu hiện tương đối giống các bệnh lý tuyến giáp khác. 

1. Nhân xơ tuyến giáp là gì? 

Nhân xơ tuyến giáp là sự phát triển không bình thường của các tế bào tuyến giáp dẫn đến sự hình thành các khối u bên trong tuyến giáp. 

Đối tượng mắc nhân xơ tuyến giáp chủ yếu là nữ giới, với tỷ lệ mắc bệnh cao gấp 4-5 lần so với nam giới. Lý do là bởi các bệnh tuyến giáp có liên quan nhiều tới hormone sinh dục giới, cụ thể là hormone Estrogen. 

Bệnh nhân bị bệnh nhân xơ tuyến giáp 

Nhân xơ tuyến giáp có 2 loại chính là đơn nhân và đa nhân. Thông thường, các nhân đều lành tính, không ảnh hưởng gì đến sức khỏe hay sinh hoạt của người bệnh. Tuy nhiên ở một số người bệnh nhân phát triển ngày càng to, có thể gây chèn ép tới các cơ quan xung quanh, ảnh hưởng tới sức khỏe và có thể trở nên ác tính. Do đó, khi phát hiện nhân càng ngày càng lớn dần và gây đau, người bệnh cần điều trị ngay để tránh những biến chứng nguy hiểm.

2. Nguyên nhân gây bệnh nhân xơ tuyến giáp

Hiện nay nguyên nhân gây bệnh nhân xơ tuyến giáp chưa được xác định chính xác là gì. Tuy nhiên một số yếu tố sau được xem là nguyên nhân khởi phát hoặc làm cho bệnh trở nên nghiêm trọng hơn đó là:

• Thiếu hụt i ốt
• Do người bệnh bị Hashimoto
• Tiếp xúc hoặc nhiễm phóng xạ
• Chế độ ăn uống phi khoa học dẫn đến mất cân bằng nội tiết
• Di truyền cũng được xem là nguyên nhân gây bệnh nhân xơ tuyến giáp vì theo thống kê tỷ lệ người mắc bệnh có người thân trong gia đình bị bệnh tương đối cao.

3. Triệu chứng, dấu hiệu nhận biết nhân xơ tuyến giáp

Các dấu hiệu nhận biết nhân xơ tuyến giáp khá giống với các bệnh lý liên quan tới tuyến giáp khác. Do đó các dấu hiệu nhận biết dưới đây chỉ mang tính tương đối chứ hoàn toàn không chính xác 100%

• Khàn tiếng, nuốt bị nghẹn: Do nhân xơ phát triển chèn ở cổ họng hoặc dây thanh quản khiến người bệnh tiếng nói bị khàn hay thều thào và dễ bị nghẹn khi ăn hoặc uống nước.
• Sưng ở vùng phía trước cổ: Nếu trước cổ của người bệnh bị phình to ra thì rất có thể đã bị nhân xơ tuyến giáp do khối nhân xơ phát triển làm phình phần cổ trước. Dấu hiệu này dễ nhầm lẫn với bệnh nhân bị Basedow.
• Rối loạn chuyển hóa như tình trạng mệt mỏi, chân tay run, ăn nhiều nhưng vẫn bị sụt cân, ngủ không ngon, không sâu giấc… do sự hoạt động của nhân xơ tuyến giáp làm gia tăng lượng hormone tuyến giáp dẫn đến cường giáp.

4. Cách kiểm tra nhân xơ tuyến giáp

Để kiểm tra nhân xơ tuyến giáp các bác sĩ sẽ tiến hành kiểm tra lâm sàng và các kiểm tra khác kỹ hơn để nhận định.

• Chẩn đoán lâm sàng: Kiểm tra lâm sàng có thể nhận thấy nhân tuyến giáp mềm hoặc cứng, nhỏ khu trú hoặc to lan tỏa, di động hoặc cổ định, đau hoặc không đau.

Các nhân có đường kính nhỏ hơn 1cm khi khám lâm sàng rất khó để nhận thấy và chỉ phát hiện ra nếu nó nằm phía trước. Các nhân to hơn thì sờ vào dễ nhận thấy hơn trừ khi nó nằm sâu trong tuyến thì khó phát hiện hơn.

Ngoài ra dựa vào tình trạng bệnh nhân có bị khó nuốt, khàn tiếng, đau vùng cổ hay không để nhận biết tình trạng bệnh.

• Siêu âm tuyến giáp và vùng cổ: Nếu lâm sàng không phát hiện được nhân tuyến giáp thì sẽ tiến hành siêu âm độ phân giải cao. Siêu âm cũng có thể phát hiện được là bướu đơn nhân hay đa nhân, phân biết các nang đơn thuần có nguy cơ bị ung thư thấp với các nhân đặc, nhân hỗn hợp có nguy cơ bị ung thư tuyến giáp cao hơn. Siêu âm giúp phát hiện các đặc điểm của ung thư giáp nhờ hình thái nhân.

• Chọc hút tế bào nhân tuyến giáp bằng kim nhỏ (có sử dụng phương pháp siêu âm để chỉ đường):

Nhờ sự trợ giúp của siêu âm mà chọc hút tế bào bằng kim nhỏ dễ dàng hơn, tỉ lệ nhạnh và độ đặc hiệu hơn 95%, ít xảy ra biến chứng, tỉ lệ thành công cao, đặc biệt là trong việc phát hiện nhân nhỏ hơn 1cm, nhân nằm sâu phía sau, nhân hỗn hợp. Chọc hút nhằm mục đích phân tích tế bào nhân là lành tính hay ác tính.

• Các phương pháp chẩn đoán khác là chụp cộng hưởng MRI và chụp cắt lớp vi tính CT. Tuy nhiên phương pháp này ít được chỉ định vì không giúp chẩn đoán phân biệt nhân lành tính hay ác tính.
• Xạ hình tuyến giáp I – 131: Sử dụng đồng vị phóng xạ i ốt 131 trong chẩn đoán bướu nhân tuyến giáp có TSH thấp. Sau xạ hình dựa vào kết quả để chẩn đoán như sau:

• Tăng tập trung I ốt phóng xạ: 10% bướu giáp nhân, đa số lành tính, hoặc nhân lạnh, giảm chức năng.
• Giảm tập trung I ốt phóng xạ: có nguy cơ ung thư 5%
• Tập trung i ốt phóng xạ tương đương mô xung quanh: thường là nhân ấm.

5. 2 phương pháp điều trị nhân xơ tuyến giáp

Tùy thuộc vào nhân xơ tuyến giáp là lành tính hay ác tính mà phương pháp điều trị bệnh sẽ khác nhau.

5.1. Đối với nhân xơ tuyến giáp lành tính

Đa phần nhân xơ tuyến giáp lành tính nếu không gây khó chịu hay cản trở gì trong việc ăn uống, sinh hoạt của người bệnh thì không cần phải điều trị (nhân xơ lúc này có kích thước nhỏ, thường từ 1-2cm).

Đối với nhân xơ tuyến giáp có kích thước lớn hơn 2cm, nhưng ở mức trung bình từ 2-3cm thì các bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp điều trị là sử dụng thuốc bổ sung hormone tuyến giáp trong khoảng 6 tháng.

Đối với nhân tuyến giáp to hơn từ 4cm trở lên gây chèn ép ở cổ khiến bệnh nhân khó nuốt, đau, khàn tiếng… và làm mất thẩm mỹ thì phương pháp điều trị sử dụng thường là phẫu thuật để cắt bỏ nhân.

5.2. Đối với nhân xơ tuyến giáp ác tính

Riêng đối với nhân xơ tuyến giáp ác tính (mặc dù trường hợp này ít khi xảy ra), tuy nhiên nếu xảy ra thì phương pháp điều trị sẽ thường là phẫu thuật để cắt bỏ toàn bộ tuyến giáp do nhân ác tính có kích thước phát triển nhanh, gây khó nuốt, khó thở, thay đổi giọng nói hoặc mất tiếng, và phát triển thành tế bào ung thư trong thời gian rất ngắn. Do đó phẫu thuật sẽ ngăn chặn tình trạng nhân phát triển thành ung thư kịp thời nhất.

Ngoài phương pháp phẫu thuật thì nhờ sự tiến bộ của y học mà việc áp dụng sóng cao tần trong điều trị cũng mang lại hiệu quả cao, thời gian thực hiện ngắn chỉ từ 10-30 phút và ít biến chứng hơn so với phẫu thuật. 

Bên cạnh các phương pháp điều trị nhân xơ tuyến giáp bằng Tây y kể trên thì việc áp dụng Đông y trong điều trị nhân xơ tuyến giáp cũng mang lại hiệu quả điều trị tương đối tốt. nhờ các vị thuốc tự nhiên như thành phần của AnCan bao gồm Curcumin, Pine Bark Extract, Cao trà xanh, Cao xạ đen, Cao rau má, Cao linh chi, Selen, Piperine, Các vitamin B1, B5, B6 không những giúp điều trị bệnh mà còn củng cố sức khỏe cho người bệnh tốt hơn.

Xem thêm: Chi tiết điều trị nhân xơ tuyến giáp như thế nào?

6. Cách phòng ngừa: Chế độ sinh hoạt, ăn uống

Hiện nay, người ta chưa được xác định rõ nguyên nhân gây nhân xơ tuyến giáp là gì, tuy nhiên một chế độ sinh hoạt, ăn uống lành mạnh cũng sẽ giúp ngăn ngừa bệnh một cách hiệu quả.

6.1. Chế độ ăn uống 

Người bị nhân xơ tuyến giáp nên bổ sung các thực phẩm giàu I-ốt như tảo biển, rong biển, để cân bằng hormone tuyến giáp. 

Các loại rau có màu xanh đậm như rau bina, rau diếp, các loại hải sản cũng là thực phẩm tốt để bổ sung kẽm, i-ốt, omega-3, vitamin A, B, Selen cho cơ thể. 

Ăn các loại hạt như hạt bí, hạt điều, hạnh nhân để bổ sung magie, protein thực vật, kẽm, vitamin E. 

Đồng thời nên kiêng các thực phẩm đóng hộp, thực phẩm chứa nhiều dầu mỡ, đậu nành và chế phẩm từ đậu nành, các loại rau họ cải, thực phẩm gluten, cồn và đồ uống có ga, đồ uống chứa chất kích thích. 

Ngoài ra đối với bệnh nhân phẫu thuật nhân xơ tuyến giáp thì người bệnh nên ăn những thức ăn mềm như Súp, sinh tố, sữa chua, phô mai, bột yến mạch, rau đã được chế biến mềm và nên bổ sung thực phẩm giàu vitamin C, thực phẩm giàu kẽm để vết thương nhanh hồi phục.

6.2. Chế độ sinh hoạt

Môi trường sống nên tránh xa các chất độc hại trong môi trường, không sử dụng xà phòng kháng khuẩn có chứa triclosan (chất làm thay đổi hormone). Bên cạnh đó không hút thuốc lá, không thức khuya, ăn đúng giờ, ngủ đúng giấc, ngủ đủ giấc từ 7 – 8 tiếng mỗi ngày sẽ giúp duy trì và hồi phục sức khỏe. Ngoài ra việc tập thể dục, thể thao là cần thiết đối với mỗi người bởi nó sẽ giúp tăng cường sức khỏe, tăng cường hệ miễn dịch và trẻ hóa tế bào. Các bài tập thể dục nên vừa sức, thích hợp nhất là đi bộ, tập yoga hay ngồi thiền. 

7. Địa điểm chữa nhân xơ tuyến giáp

Nếu cần điều trị, người bệnh nên thăm khám và điều trị tại các bệnh viện chuyên khoa, bệnh viện có khoa u bướu uy tín trên toàn quốc. Một số địa chỉ uy tín điều trị nhân xơ tuyến giáp hiệu quả 

8. Chi phí chữa trị nhân xơ tuyến giáp

Tùy thuộc vào tình trạng nhân xơ mắc phải là lành tính hay ác tính thì phương pháp điều trị khác nhau, chi phí cũng sẽ khác nhau. Nếu bị nhân xơ tuyến giáp lành tính nhưng kích thước nhỏ thì không cần điều trị, người bệnh chỉ cần thăm khám định kỳ để kiểm tra xem kích thước nhân hoặc vấn đề bất thường. Đối với nhân lành cần điều trị thì tùy vào phương pháp điều trị là uống thuốc bổ sung hormone hay phẫu thuật cắt bỏ mà chi phí cũng sẽ khác nhau. Tuy nhiên chi phí điều trị nhân xơ tuyến giáp lành tính thường không quá cao.

Đối với nhân xơ tuyến giáp ác tính thì chi phí điều trị cũng phụ thuộc vào phương pháp điều trị là phẫu thuật hay sóng cao tần mà chi phí sẽ khác nhau. Để biết chính xác chi phí người bệnh cần được thăm khám cụ thể. 

Kết luận, nhân xơ tuyến giáp là bệnh lý về tuyến giáp tương đối lành tính. Do đó khi có các biểu hiện bệnh kể trên người bệnh nên bình tĩnh, không nên quá lo lắng, suy sụp tinh thần gây ảnh hưởng xấu tới sức khỏe. Tuy nhiên người bệnh cũng nên đi khám tại các cơ sở y tế có chuyên môn để giúp xác định chính xác tình trạng mình đang gặp phải là gì, có phải nhân xơ tuyến giáp không để có hướng điều trị đúng đắn nhất.